Zonder officials zijn er geen sportwedstrijden. Daarom organiseert de Vlaamse Sportfederatie nog tot en met zondag 15 oktober de campagne ''Week van de Official''. Een goeie aanleiding vonden wij om één van onze trouwe vrijwilligers eens in de kijker te plaatsen, want Rudi Verbruggen is zelf geen official, maar hij zorgt wel bij élke thuiswedstrijd voor de begeleiding van de scheidsrechters. Hij is dus bij uitstek de geschikte man om eens wat positieve aandacht te geven aan de scheidsrechter en z'n assistenten (m/v/x). 

Naam:

Rudi Verbruggen

Woonplaats:

Lochristi 

Leeftijd:

63 jaar

Actief als scheidsrechterbegeleider sinds:

gestart in 2010 als stand-in bij KVC Westerlo en nu al het 3de seizoen aan de slag bij KRC Gent.

 

De rol van een scheidsrechterbegeleider is voor veel mensen totaal onbekend, terwijl elke club er één moet hebben. Omschrijf eens jouw takenpakket. 

Mijn taak begint met het ophalen van de scheidsrechters. Dat gebeurt anderhalf uur voor de wedstrijd. In de nationele reeksen is het de vaste afspraak dat er wordt afgesproken op een neutrale plek en dat de scheidsrechters dus niet met hun eigen wagen naar het stadion rijden. Ik begeleid hen nadien naar de kleedkamer en ik zorg voor hun drank en vergoedingen. Ik fungeer als een soort vertrouwenspersoon tussen de refs en de thuisclub en bezoekende club. Na de wedstrijd zorg ik opnieuw voor de begeleiding en wordt er gegeten in een gemoedelijke en tegelijk neutrale sfeer. Zeker als de match een moeilijk verloop heeft gekend is dit belangrijk, want refs zijn ook sportmannen die intens bezig zijn met hun prestatie. 

Je bent nu al een tijdje begeleider van de scheidsrechters, maar ben je voordien dan zelf ook scheidsrechter geweest? 

Inderdaad, zelf heb ik alle niveaus van de arbitrage doorlopen. Ik was 31 jaar lang scheidsrechter waarvan 16 jaar in de nationale reeksen. Ik ben scheidsrechter geweest tot in tweede nationale en ook assistent en vierde ref in eerste nationale. En de scheidsrechters vinden het ook leuk dat ze worden begeleid door iemand die het reilen en zeilen goed kent. Uit ervaring weet ik goed wat refs verwachten als ze hun aanduiding zien en hoe ze naar clubs, trainers en spelers kijken. 

Is er een groot verschil tussen het begeleiden van een scheidsrechter op professioneel niveau in vergelijking met het amateurvoetbal?

Toch wel. Om te beginnen zijn de refs in het profvoetbal met vier. Daar komen ze drie uur voor de wedstrijd toe op de afspraakplaats. In een ruimte waar ze apart kunnen zitten nemen ze een lichte maaltijd en daar bespreekt de scheidsrechter de wedstrijd samen met z'n assistenten. Twee uur voor de wedstrijd worden ze dan opgehaald door de begeleider. In het stadion heeft de vierde ref anderhalf uur voor de wedstrijd een meeting met de ''match-delegate'' die wordt aangeduid door de voetbalbond, de veiligheidsmensen en het hoofd van de stewards. En ook alle communicatie moet op dat moment worden getest, samen met de assistenten. In vergelijking met het amateurvoetbal gaat het er daar dus nog veel professioneler aan toe, zowel qua infrastructuur en middelen als qua beleving voor, tijdens en na de wedstrijd. 

Zijn er voor jou bepaalde boegbeelden bij de scheidsrechters? 

Echte boegbeelden heb ik nooit gehad, maar ik keek wel op naar toprefs en trachtte ook van hen te leren. De periode voor Euro 2000 had je vooral sterke persoonlijkheden die topmatchen floten. Nadien kwam de inbreng van een physical coach Werner Helsen, die zich ging toeleggen op specifieke trainingen voor refs en assistenten. Vanaf dan waren het vooral de fijn besnaarde en meer atletische types die de bovenhand haalden. Wat ik vooral bewonder aan toprefs is hoe zij in de meest hectische omstandigheden toch het hoofd koel kunnen houden en onder grote druk blijven presteren.

Welke kwaliteiten heeft een goeie scheidsrechter nodig? Wanneer denk jij: deze scheidsrechter heeft nu een goeie match gefloten? 

De voornaamste kwaliteiten van een scheidsrechter zijn: een sterke persoonlijkheid, je moet veel zelfvertrouwen hebben en tegen een stootje kunnen. Je moet beschikken over een goeie fysieke conditie want als je tijdens een match in ademnood komt heb je al je capaciteiten nodig om te kunnen recupereren en dan ga je ook minder scherp waarnemen. Natuurlijk moet je de reglementen kennen én ze goed kunnen interpreteren. Arbitreren is ook de feeling hebben wanneer je moet bijsturen en wanneer niet. Als ik een ref beoordeel dan kijk ik waarschijnlijk heel anders dan clubmensen of supporters. De perfecte arbitrage bestaat waarschijnlijk niet, al verwacht men dat vaak wel. Iedereen maakt fouten. Bij de clubs tellen vaak één of twee fases om te oordelen of te veroordelen. Bij mij telt meer het globale plaatje, daarmee wil ik zeggen: hoe gaat hij om met stressmomenten, voelt hij het spel goed aan, hoe bouwt hij zijn gezag op, is hij consequent, geeft hij de juiste kaarten, is hij fysiek sterk genoeg om de volle negentig minuten te doen en heeft hij een goede uitstraling en voldoende emotionele intelligentie. 

En laat ons even dezelfde vraag stellen aan de scheidsrechterbegeleider: wanneer hij die zijn job goed gedaan?

Voor een begeleider is die taak een stuk makkelijker. Ik tracht er constant aan te schaven om de refs in de meest optimale omstandigheden te kunnen ontvangen. Wanneer ik dan op het einde van de avond de scheidsrechters weer terugbreng naar de plaats van afspraak en zij beamen dat alles in orde was, dan is mijn taak af. Als ik ervoor kan zorgen dat ze met een gerust gemoed naar hun aanduiding van een wedstrijd op KRC Gent kunnen toeleven, dan betekent dat dat ik mijn taak goed doe. 

Scheidsrechters moeten vaak beslissen in één seconde. In de job als scheidsrechter komt er zoveel samen zoals twijfel, concentratie, samenwerking en gezag. Wat heb jij in al die jaren van scheidsrechters geleerd?

Klopt helemaal. Hierdoor zou iedereen meer moeten beseffen dat de job van scheidsrechter of assistent-scheidsrechter best wel complex is. Dit zou clubs, spelers, trainers en supporters ervan moeten overtuigen dat refs er absoluut niet zijn om hen de duvel aan te doen. Hun enige betrachting is steeds objectief, in eer en geweten en naar best vermogen de wedstrijd tot een goed einde brengen. Maar net als bij een voetballer lukt dat de ene week beter dan de andere. Wat ik van scheidsrechters heb geleerd, dat is dat je een doorzetter moet zijn om er te komen en dat je soms karakter moet tonen om niet te snel op te geven na een mindere ervaring.

Wat heeft de komst van de VAR eigenlijk veranderd voor de scheidsrechters zowel op het professionele, maar ook op amateurniveau?

Mensen die dachten dat alles vanaf dan foutloos zou verlopen moesten hun mening al snel bijstellen. Nu zijn we zover weg dat de VAR niet meer weg te denken is in het professionele voetbal. Wat zeker niet wil zeggen dat alles perfect loopt. Er zitten nog altijd ''mensen'' aan de knoppen die fases in eer en geweten gaan ''interpreteren''. Maar het staat buiten kijf dat de komst van de VAR toch een aantal zaken zwart op wit kan weerleggen en daardoor een serieuze hulp is. Maar de grijze zone blijft. En die grijze zone is soms in je voordeel, maar soms ook in je nadeel. Geen enkele fase is identiek. Maar als je eerlijk bent gaat pro en contra mekaar gedurende een seizoen benaderen.

De voorbije jaren is er ook op amateurniveau een enorme professionalisering: er is communicatie met de oortjes, de refs worden meer opgevolgd en beter begeleid. Wordt er dan ook beter gefloten op dit niveau dan een aantal jaar geleden?

Of het niveau door al die hulpmiddelen echt verbeterd is, weet ik niet. Volgens mij zijn de prestaties vroeger en nu wel vergelijkbaar, maar ik denk dat de omstandigheden moeilijker zijn geworden. De druk én de snelheid liggen veel hoger. In de lagere reeksen en in het jeugdvoetbal zie ik toch een sterk dalend aantal scheidsrechters. Nu zijn er vaak pas assitenten vanaf tweede provinciale. Bij gebrek aan refs worden beloftenvolle talenten die promoveren in hun eentje voor de leeuwen gegooid, soms met alle gevolgen vandien. Want er is veel verbaal geweld, veel ontgoocheling en mensen die misnoegd afhaken. Eens je door het vagevuur van de lagere reeksen bent is er wel meer begeleiding, aandacht en respect. Zeker beloftenvolle jonge refs krijgen nu sneller de kans om door te groeien. Voetbal is fel geëvolueerd en het is moeilijk om generaties te vergelijken. Ervaring en maturiteit komt maar met de jaren en ja, dat gaat met de bluts en de buil. Dat moet men leren aanvaarden: you win some, you lose some....

Er zijn veel jonge, opkomende talenten. Welke scheidsrechter zal de komende jaren zeker doorbreken op het hoogste niveau en waarom?

Ik zie natuurlijk veel te weinig refs bezig en ken de generaties ook niet meer in z'n totaliteit. Namen noemen is om die reden delicaat, maar bijvoorbeeld Michiel Allaerts en Dunken Van De Velde ken ik wel. Zij zitten nu reeds in het profvoetbal en hebben op mij een hele goeie indruk nagelaten. Zij hebben volgens mij alles om het te maken. In onze reeks vond ik de vorige seizoenen Arne De Beuckelaer en Tim De Keyser veelbelovend. Beiden hebben in het tussenseizoen ook promotie gemaakt. Ook Jasper Vitse is iemand met potentie. Omdat ik vind dat zij beantwoorden aan het hoger genoemde profiel.

Er is meer dan ooit nood aan een grote instroom van jonge scheidsrechters. Hoe zou jij potentiële kandidaten willen overtuigen om het zeker te proberen? 

Omdat ik weet dat er in de arbitrage heel veel plezier te beleven valt. Nergens anders heb ik zoveel vrienden aan overgehouden, dus wil ik iedereen die interesse heeft toch aanraden om de stap te zetten. Het helpt je ook bij je persoonlijke ontplooiing. Je komt in contact met alle lagen van de bevolking en je leert overal je mannetje (of vrouwtje) staan. Bovendien hou je je lichaam in een goeie conditie en je hebt ook echt een doel om voor te trainen. Als je ambitieus bent, dan zijn er nergens meer promotiekansen dan in de arbitrage, zeker als je jong begint.