''Waarom lezen we niet vaker dat de scheidsrechter uitstekend was?"

03.10.2020

Luc Vande Moortel is niet alleen onze algemeen manager, hij is ook nog altijd actief als scheidsrechter in het provinciaal voetbal. Een rol die toch wat extra aandacht verdient, zeker tijdens de ''Week van de Official'' die vandaag is gestart. Tot 11 oktober zetten tal van sportfederaties of sportclubs de scheidsrechters, juryleden en tijdsopnemers eens in de kijker. Want zonder officials, geen wedstrijden. 

Ondertussen is Luc Vande Moortel al 32 jaar scheidsrechter, ook nu nog kun je hem elk weekend wel ergens aan het werk zien in de tweede of derde provinciale. Op zaterdag is hij als algemeen manager telkens aanwezig op de wedstrijden van onze Ratjes, maar op zondag fluit hij dus nog een andere wedstrijd. 

Waarom is de campagne ‘Week van de Official’ een zinvol initiatief?

Zo'n campagne blijft ontzettend belangrijk omdat je dan aandacht kunt schenken aan een basisbeginsel: “Zonder scheidsrechter, geen voetbal”. Dit wordt vaak vergeten, dus af en toe de mensen hierop wijzen is zeer waardevol.

Wat zijn volgens jou de belangrijkste competenties die een scheidsrechter moet hebben?

Een goede fysieke conditie is een must, maar je moet natuurlijk ook de spelregels zeer goed kennen, en verder moet je vooral diplomatisch, consequent en rechtlijnig zijn.

In heel wat sporten wordt er gemakkelijk kritiek gegeven op de scheidsrechter, vaak vanaf de zijlijn. En dit begint al in de jeugdwedstrijden. Ik veronderstel dat je in jouw carrière als scheidsrechter ook af en toe in aanraking bent gekomen met dergelijke kritiek.

Meestal ben ik zodanig gefocust dat ik kritiek bijna of toch nauwelijks hoor. Soms vraagt een assistent om een trainer uit de neutrale zone te zetten of vandaag de dag een gele kaart te geven, terwijl ik zelf niets van kritiek heb gehoord. Het is ook zo dat voor een trainer niets erger is dan dat de scheidsrechter hem negeert.

Zijn er specifieke situaties die je zijn bijgebleven? Positieve en/of negatieve ervaringen?

Er zijn zeker positieve dingen die ik onthou: zo was er vorig seizoen nog de trainer van een Gentse ploeg die alleen maar oprecht positief coachte tegenover zijn spelers en geen kritiek gaf op de wedstrijdleiding. Soms zie je ook het tegenovergestelde, dan steken trainers hun energie in het bekritiseren van de arbitrage en zo zetten ze die negatieve houding over op hun spelers. Gevolg is dat spelers vergeten te voetballen omdat ze zo afgeleid worden door de houding van hun eigen trainer en dat ze ook die negatieve houding overnemen. En dat zijn spelers grote kansen missen, daar wordt geen woord over gerept. Dat vind ik erg jammer. 

Voor een beginnend scheidsrechter is dat niet evident. Waar heb jij de motivatie vandaan gehaald om toch steeds verder te blijven doen?

Het is een mooie hobby in de buitenlucht, je komt in contact met veel mensen en je maakt ook veel vrienden. Bovendien ben je eigenlijk verplicht om in goede conditie te blijven en op je gezondheid te letten. Het is een goede ontspanning na een zware werkweek.

Worden voetbalscheidsrechters in de media vaak te negatief belicht?

Ik vind dit zeer jammer. Ik ken geen enkele scheidsrechter die met slechte bedoelingen op een terrein komt. Je stapt het terrein op om je uiterste best te doen. Maar buiten je wil om kom je soms in situaties die voor interpretatie vatbaar zijn en dan begint vaak de discussie. Waarom focust de pers zich niet op de positieve en juiste beslissingen die de scheidsrechter neemt? Tijdens de wedstrijd neem je als scheidsrechter 10-tallen beslissingen en er zullen er altijd vatbaar zijn voor interpretatie. Als de pers dan toch negatief wil zijn, waarom focust men niet op spelers die huizenhoge kansen missen? Mijn inziens wordt meestal het resultaat niet bepaald door die ene beslissing van de scheidsrechter die voor interpretatie vatbaar is, maar wel door de vele gemiste kansen van de aanvallers of grote blunders van de verdedigers. Mogen spelers dan wel fouten maken en een scheidsrechter niet of wordt soms vergeten dat de scheidsrechter ook maar een mens is? Als scheidsrechter kan je ook vermoeid zijn, waardoor je soms te laat of fout reageert. Uiteindelijk moet vaak in een fractie van een seconde beslist worden en besef je achteraf dat je misschien wel verkeerd was. So what?

Het hoofddoel van de campagne is meer respect en waardering vragen voor alle officials. Want zonder officials zijn er geen wedstrijden. Waar kan er volgens jou nog meer op ingezet worden om het respect te verhogen tegenover de official? 

Ik blijf voorstander dat elke club verplicht wordt een begeleider voor de scheidsrechter aan te stellen. Deze persoon kan van de bond hiervoor een vergoeding krijgen en moet vooral de scheidsrechters beschermen door onder meer ouders, trainers of afgevaardigden aan te spreken en hen motiveren positief te staan tegenover de arbitrage. Ik denk dat er wel veel ‘gepensioneerde’ scheidsrechters zijn die mits een kleine vergoeding bereid zullen zijn die taak op zich te nemen.

Eén van de pijnpunten bij veel federaties is de instroom én ervoor zorgen dat beginnende scheidsrechters ook aan boord blijven. Hoe kan gelijk welke sportfederatie de jeugd warm maken om als scheidsrechter aan de slag te gaan?

Zorgen dat de media (kranten, radio, tv-sportprogramma’s…) een positiever beeld schept van de scheidsrechter, inzetten op begeleiding van scheidsrechters vanuit de clubs zelf. Waarom kan er in wedstrijdverslagen en in radio en tv niet meer vermeld worden dat de arbitrage uitstekend was. Zelfs in provinciaal voetbal zou dit veel meer zichtbaar moeten zijn in de korte verslagen in de krant. Kortom het is niet alleen Voetbal Vlaanderen, maar vooral de pers die het imago van de scheidsrechter kan oppoetsen. Maar ik besef ook dat negatieve kritiek beter verkoopt dan positieve. Ik verduidelijk mijn stelling: in de krant zie je in grote letters dat er zoveel faillissementen zijn, waarom staat er niet in veel grotere letters dat er zo veel bedrijven zijn bijgekomen…? Hoe komt dat er nu plots veel meer studenten inschrijven voor een opleiding in de zorgsector?.... Omdat de pers de laatste maanden een positief beeld heeft gecreëerd … Waarom kan dit niet voor de arbitrage! En misschien moet de Bond zich focussen op een grotere impact op de media…

#bedanktsScheids